Pompy ciepła to coraz popularniejsze urządzenia grzewcze, które umożliwiają pozyskanie taniego i ekologicznego ciepła, a jednocześnie są bezobsługowe i praktycznie bezawaryjne. W obliczu rosnących cen energii grzewczej cieszą się rosnącym zainteresowaniem. Dowiedz się, jak działa pompa ciepła oraz ile kosztują jej zakup i eksploatacja.
Na czym polega działanie pompy ciepła?
Pompa ciepła może służyć do ogrzewania pomieszczeń lub ciepłej wody użytkowej. Wykorzystuje do tego naturalne ciepło z otoczenia, które pozyskuje przy użyciu niewielkich ilości energii elektrycznej. Dokładna zasada działania pompy ciepła zależy od jej typu, czyli źródła energii grzewczej.
Rodzaje pomp ciepła
Zgodnie z tzw. dolnym źródłem ciepła wyróżnia się:
- powietrzne pompy ciepła pobierające ciepło z otoczenia – w tym przypadku urządzenie działa praktycznie tak samo jak lodówka, ale zamiast odprowadzać ciepło z wnętrza, przenosi je w przeciwnym kierunku;
- wodne pompy ciepła – pobierają ciepło z wód gruntowych lub zbiorników;
- gruntowe pompy ciepła – pobierają ciepło z gruntu za pomocą kolektorów głębinowych lub powierzchniowych.
Dzięki wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii działanie pompy ciepła nie jest szkodliwe dla środowiska. Zużycie energii elektrycznej podczas pracy urządzenia jest natomiast znacznie mniejsze niż w przypadku najwydajniejszego kotła elektrycznego.
Jaką pompę ciepła wybrać?
Wybór konkretnego typu pompy ciepła zależy przede wszystkim od warunków na działce, potrzeb inwestora oraz jego możliwości. Co należy brać pod uwagę?
Rozwiązania typu monoblok lub split
Pompy ciepła mogą mieć budowę typu monoblok lub split. W pierwszym przypadku składają się tylko z jednego modułu zawierającego kompletny obieg chłodniczy. Jest on montowany na zewnątrz budynku. Urządzenie typu split składa się natomiast z dwóch modułów – jeden z nich montuje się w budynku, a drugi poza nim. Budowa pompy ciepła wpływa na stopień skomplikowania procesu montażu i powinna być dopasowana do indywidualnych warunków.
Powietrzne pompy ciepła
Pompy ciepła powietrzne stanowią rozwiązanie dla inwestorów poszukujących stosunkowo niskich kosztów inwestycji oraz łatwego montażu. Trzeba jednak pamiętać, że ogrzewanie pompą ciepła tego typu może być niewystarczające zimą (w zależności od temperatury zewnętrznej, zapotrzebowania na ciepło itp.). Najczęściej zalecany jest więc montaż również innego urządzenia grzewczego (takiego jak kocioł gazowy, kocioł elektryczny itp.).
Gruntowe pompy ciepła
Gruntowa pompa ciepła charakteryzuje się wysoką efektywnością, ale i wyższymi kosztami zakupu i instalacji. Może być dobrym wyborem na rozległych działkach – wówczas stosuje się kolektor poziomy. Na mniejszych działkach można zastosować kolektor pionowy. W każdym przypadku montaż pompy ciepła tego typu wymaga przeprowadzenia zaawansowanych prac ziemnych.
Hybrydowe pompy ciepła
Hybrydowe pompy ciepła mogą być dobrym pomysłem na ekonomiczne, a przy tym bardzo funkcjonalne ogrzewanie. Korzystają z dwóch źródeł zasilania – np. powietrznej pompy ciepła i kotła gazowego. Dodatkowym atutem tego rozwiązania jest możliwość wykorzystania go jako klimatyzacji latem.
Ile prądu pobiera pompa ciepła?
Pompa ciepła należy do urządzeń grzewczych o wysokiej efektywności. Współczynnik COP (wyrażający stosunek ilości dostarczonej energii cieplnej do zużytej energii elektrycznej w danym momencie) dla urządzeń dostępnych obecnie na rynku wynosi od 3,5 do 5,5. Oznacza to, że za każdą pobraną 1 kWh energii elektrycznej pompa ciepła dostarcza od 3,5 do 5,5 kWh energii cieplnej.
Zużycie energii elektrycznej przez pompę ciepła pomaga obliczyć też współczynnik SCOP, który mówi o jej średniorocznej efektywności. Znając zapotrzebowanie budynku na energię cieplną, wystarczy podzielić je przez wartość SCOP, aby uzyskać prognozowane zużycie.
Ile kosztuje pompa ciepła?
Ceny pomp ciepła dla średniej wielkości domu wynoszą od 20 000 do 40 000 zł. Do tego trzeba doliczyć usługę montażu, który kosztuje 30-55 tysięcy złotych. Ogółem koszt stworzenia instalacji grzewczej z pompą ciepła to kilkadziesiąt tysięcy złotych.
Wiele zależy jednak od tzw. dolnego źródła ciepła, które wpływa na zakres niezbędnych prac. Najdroższe są gruntowe pompy ciepła – na ich cenę składa się bowiem cena samego urządzenia, wydatki związane ze stworzeniem dolnego źródła oraz koszt montażu.
Pompa ciepła – jak obniżyć koszty eksploatacji?
Mimo iż pompa ciepła pracuje bardzo wydajnie, można dodatkowo obniżyć koszt jej eksploatacji w dość prosty sposób – poprzez współpracę z instalacją fotowoltaiczną. Dzięki temu można pozyskać darmową energię elektryczną, która zasili urządzenie grzewcze.
Wydajniejszą instalację pompy ciepła można również stworzyć, stosując ogrzewanie płaszczyznowe lub podłogowe.
Programy dofinansowujące zakup i montaż pompy ciepła
Warto również skorzystać z dofinansowania dla ekologicznych urządzeń grzewczych. Programy rządowe, takie jak Czyste Powietrze czy Mój Prąd oraz okresowo programy samorządowe pozwalają uzyskać bezzwrotną dotację na montaż pompy ciepła (a także paneli fotowoltaicznych). Dzięki temu koszt instalacji się obniża, a okres ich zwrotu zdecydowanie skraca!
